Antoni Ludwiczak, urodzony 16 maja 1878 roku w Kostrzynie Wielkopolskim, to postać, która na trwałe wpisała się w historię Polski jako duchowny katolicki, bibliotekarz oraz społeczny działacz. Jego życie i działalność były nie tylko oddane służbie dla Kościoła, ale także dla społeczności lokalnej, w której aktywnie uczestniczył.
Warto zaznaczyć, że zmarł tragicznie 17 czerwca 1942 roku w Hartheim, a jego śmierć, będąca wynikiem brutalnych działań okupacyjnych, przyczyniła się do uznania go za męczennika w obliczu historycznych wydarzeń dotyczących II wojny światowej.
Życiorys
Antoni Ludwiczak był synem Jana i Salomei z domu Pawela. Ukończył Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu oraz seminarium duchownego w Gnieźnie i Poznaniu. Po roku 1900 zaangażował się w działalność Ligi Narodowej. Był jednym z założycieli konspiracyjnego Towarzystwa Tomasza Zana.
Pełnił funkcję proboszcza w parafii w Chełmcach, będącej w pobliżu Inowrocławia. Jako działacz, przez wiele lat sprawował urząd prezesa Towarzystwa Czytelni Ludowych oraz był członkiem zwyczajnym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W 1918 roku uczestniczył jako delegat w Polskim Sejmie Dzielnicowym, a od kwietnia 1920 roku przewodniczył Warmińskiemu Komitetowi Plebiscytowemu.
W 1921 roku założył pierwszy w Polsce uniwersytet ludowy, który powstał w Dalkach, obecnie dzielnicy Gniezna. W 1919 roku został prezesem Narodowego Stronnictwa Ludowego oraz pełnił funkcję posła na Sejm Ustawodawczy w latach 1919–1921. Był także członkiem klubu Narodowego Zjednoczenia Ludowego.
Niestety, w listopadzie 1939 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Gestapo. Spędził czas jako więzień w niemieckich obozach koncentracyjnych w Stutthofie, Sachsenhausen oraz Dachau. Zginął tragicznie w komorze gazowej w austriackim Hartheim.
Ordery i odznaczenia
W międzywojennym okresie Antoni Ludwiczak został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami, które potwierdzają jego wkład w historię oraz zasługi dla narodu polskiego. Oto lista odznaczeń, które otrzymał:
- Krzyż Niepodległości, przyznany 17 września 1932 roku,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, nadający mu honor w dniu 30 kwietnia 1925 roku,
- Srebrny Wawrzyn Akademicki, uhonorowano go 7 listopada 1936 roku.
Przypisy
- Dziennik Polskiego Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu w grudniu 1918, Poznań 1918, s. 107. [dostęp 17.03.2022 r.]
- Biblioteka Sejmowa- Parlamentarzyści II RP. [dostęp 11.08.2014 r.]
- M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 461 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej”.
- Kronika religijna. U nas. Odznaczenie kapłanów i zakonnic. „Rycerz Niepokalanej”. Nr 7, s. 184, 1925.
- M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 435 „za zasługi na polu oświecenia ludu polskiego”.
- Tadeusz Rzepecki, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919, Poznań 1920, s. 286.
- Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964, s. 578.
- Wojciech W. Szafrański, Witalis Ludwiczak – prawnik z olimpijskim paszportem, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2004, s. 7, ISBN 83-7177-235-1, OCLC 69573962.
Pozostali ludzie:
Stanisław Powalisz | Edward Orlicki | Ludwik Miklaszewski | Roman Szymański (dziennikarz) | Leon Filary | Mirosław Leplawy | Roman Szymański (zawodnik MMA)Oceń: Antoni Ludwiczak